اختلال بیش‌فعالی همراه با کمبود توجه (ADHD)، یک تشخیص پزشکی برای کودکانی است که در مقایسه با همسالانشان از لحاظ رشدی رفتاری و شناختی مشکلاتی دارند.
بیش فعالی یا کمبود توجه سه مشخصه اصلی دارد:
انواع بیش فعالی کودکان
بیش فعالی اکثرا همراه با دو ویژگی بی‌توجهی و یا رفتارهای تکانشی است.
بنابراین بیش فعالی همیشه با سرعت بالا در صحبت و تکان خوردن همراه نیست بلکه اکثرا با کم توجهی یا رفتارهای قانون گریز همراه است.
خطرات و پیامدهای ADHD کودکان
علائم کم توجهی و بیش فعالی که از ویژگی‌‌‌‌‌‌های این کودکان است، پیامدهای منفی آن شامل موارد زیر است:
عدم سازگاری با قوانین مدرسه، خارج از نوبت صحبت کردن، کلک زدن بیش از حد، نداشتن مدیریت زمان، نتیجه بخش نبودن تلاش‌های کودک برای گوش دادن فعال، چالش در انجام کارهای گروهی و رفتار مناسب با گروه و در نهایت افت عملکرد تحصیلی میشود.
اختلالات متوسط تا شدید بیش فعالی درمان نشده باعث میشود در بزرگسالی آمار حوادث صنعتی، تصادفات رانندگی، رفتارهای بی‌پروا و غیرقانونی، عصبانیت‌های غیر قابل کنترل، مشکلات مصرف مواد و الکل، مشکلات مالی و عدم موفقیت در زندگی زناشویی در مقایسه با سایر افراد به طور معناداری بالاتر باشد.
تحقیقات نشان داده، افرادی که با قانون مشکل دارند، در انجام کارهایی که دستور عمل مشخصی دارند، ناتوانند و یا مشکلات اعتیاد یا روابط ناموفق را تجربه کرده‌اند، اغلب علائم بیش فعالی دارند.
دلایل بیش فعالی در کودکان
نقش ژنتیک در بیش فعالی کودک بسیار مهم است و در یک سوم موارد حداقل یکی از والدین بیش فعالی داشته است. اما تحقیقات اخیر عوامل محیطی از جمله بارداریهای پر خطر مثل سیگار کشیدن مادر یا مصرف الکل و همچنین قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند آفت کش‌‌‌‌‌‌ها و سرب، همچنین کم وزنی کودک در هنگام تولد یا عوارض عفونت‌های مغزی کودک، از مواردی است که با بیش فعالی کودکان ارتباط دارد.
درمان بیش فعالی کودکان
درمان‌‌‌‌‌‌های دارویی و رفتاری هر دو به طور گسترد‌‌‌‌‌‌ه‌ای برای درمان بیش فعالی کودک استفاده می‌شوند. در حالی که دارو اغلب درمان خط اول است، کودکانی که تحت درمان‌‌‌‌‌‌های تحلیلی و رفتاری قرار می‌گیرند نتایج مثبت با بالا رفتن تمرکز و رسیدن به درک قوانین محیطی پایداری در آنها مشاهده میشود. بهترین برنامه درمانی برای ADHD کودک شامل ترکیبی از دارو‌‌‌‌‌ها، روان درمانی و تغییر سبک زندگی است. درمان موثر باید هم به رفع علائم اساسی – مانند تکانشگری، حواس پرتی – و هم به آموزش حل چالش‌‌‌‌‌‌های رفتاری و اجتماعی مانند مشکلات دوست یابی، مدیریت زمان و اعتماد به نفس ضعیف بپردازد.
مشاوره و راهکار‌‌‌‌‌هایی برای والدین کودک بیش فعال
از مجازات کودکان به دلیل رفتاری که از کنترل آنها خارج است، خودداری کنید. تلاش کنید دنیای آشفته آنها را بهتر درک کنید. در مورد رفتارهای مشکل ساز با کودکان گفتگو کنید و به او بگویید متوجه دشواری تمرکز کردن و یا رفتارهای ناگهانی و بی‌صبری او هستید. به عنوان مثال رفتاری که ظاهراً سرکشانه است ممکن است در واقع از سرخوردگی یا اضطراب او ناشی شود. گوش کردن به احساساتی که پشت این رفتارها وجود دارد به احتمال زیاد به کاهش طغیان فرزندتان در آینده کمک خواهد کرد؛ کودک شما حق دارد تا مشکل خود را بداند و اگر برایتان دشوار است که در مورد مشکلش با او صحبت کنید می‌توانید از یک مشاور کودک کمک بگیرید.